Erbo-de-l'aiet
Alliaria petiolata
Brassicaceae Cruciferae
Noms en français : Alliaire, Alliaire officinale.
Descripcioun :L'erbo-de-l'aiet es uno planto coumuno que trachis dins li relarg fres e umide coume li ripisilvo e pèr camin. Se recounèis à si fueio óupousado en couor, e à sa forto óudour d'aiet. Douno de silico longo de 2 à 7 cm.
Usanço :Li fueio, qu'an un goust d'aiet e amaro, podon èstre boutado dins l'ensalado e peréu adoubado cuecho. Li grano soun estado manjado coume sabourun à la plaço de la moustardo, soun pamens di proun amaro. La planto èi diuretico e vulneràri. Ajudarié à lucha contro lou mau d'os e lou poussiéu de póumoun (asmo).
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Alliaria
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 4 à 7 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Camin fres
- Ribo d'aigo
- Sebisso
- Ripisilvo
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Alliaria petiolata (M.Bieb.) Cavara & Grande, 1913
Koelerìo(-dóu-Valais)
Koeleria vallesiana
Poaceae Graminaceae
Nom en français : Koelerie du Valais.
Descripcioun :Aquesto koelerìo trachis dins li colo fin qu'i relarg mountagnous. I'a 2 à 5 flour dins cade espiguet emé 2 à 3 ermafroudito. Li lemma an uno carèno e soun acabado pèr uno courto arèsto. Fai de mato lacho. Se recounèis subretout à sa souco di proun fibrouso que douno d'èr à un teissu (fotò), ço que pòu pas engana. Coumpara pamens emé la roustrarìo-à-cresto que ié sèmblo proun, mai qu'es uno planto de l'an. Au nostre, trachis la subsp. vallesiana.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Koeleria
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Roucaio
- Tepiero seco
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Koeleria vallesiana (Honck.) Gaudin, 1808